12 Aralık 2008 Cuma

tekstil hammaddeleri

Belirli uzunluğu , inceliği , mukavemeti ve yumuşaklığı olan ; bükülme ( eğirme ) ve birbiri üzerine yapışma yeteneği olan , tekstil ham maddelerine lif ( elyaf ) denir. Elyaf kelimesi Arapça bir kelime olup , çoğul anlam içerir. Tekstil anında yapılan araştırma geliştirme çalışmalarının amacı bitmiş ürüne istenen görünümün , yumuşaklığın, maliyet düzeyinin kazandırılmasıdır. Tekstilin uzun ve kapsamlı öyküsü elyafın elde edilmesiyle başlar. Tekstil lifleri uzunlukları bakımından iki temel formda incelenir:
Kesikli (stapel ) lifler : Liflerin boyu “cm” uzunluğundadır.Ortalama olarak 1cm’den 50cm’ye kadar değişir. Boyu en kısa olan elyaf , 1 – 7,5cm ile pamuktur. Doğal ipek dışında, doğal liflerin hepsi ştapeldir.
Kesiksiz (filament) lifler : Liflerin boyu metre uzunluğundadır. Kimyasal elyaf sınıfının hepsi filament olarak üretilir. Doğal elyaf sınıfından doğal ipek de filamenttir. İpek böceği tarafından üretilen doğal ipeğin uzunluğu 3000m’ye kadar çıkar. Filament olarak üretilen kimyasal lifler , doğal liflere benzetilmek istenildiğinden , “cm” boylarında kesilerek ştapel haline getirilir.
Elyafın ticari değer taşıyabilmesi için aranan ; kolay bulunabilirlik, boyanabilirlik, bükülebilirlik, dayanıklılık, esneklik nem alabilirlik, parlaklık gibi özelliklere sahip olması gerekir. Lifler ne kadar ince ve uzunsa o kadar ince iplik elde edilir. İplik numarası değişmediği halde , çaptaki lif adedi arttıkça , sağlam ve kaliteli iplik yapılır. En ince elyaf , doğal ipektir. Kimyasal lifler istenilen incelikte üretilebilir.Tek bir elyaf üretime doğrudan sokulabildiği gibi farklı nitelikte elyaflar belirli oranlarda karıştırılarak iplik yapımında kullanılırlar.